ມະເຮັງປາກມົດລູກ ເປັນມະເຮັງຊະນິດໜຶ່ງທີ່ສາມາດປ້ອງກັນໄດ້. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໃນປີ 2020 ມີແມ່ຍິງປະມານ 341.800 ຄົນ ເສຍຊີວິດຍ້ອນມະເຮັງປາກມົດລູກໃນທົ່ວໂລກ.1 ຄາດວ່າຈໍານວນກໍລະນີໃຫມ່ຂອງພະຍາດດັ່ງກ່າວຈະເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 570.000 ເປັນ 700.000 ໃນລະຫວ່າງປີ 2018 ແລະ 2030 ແລະ ຈໍານວນຜູ້ເສຍຊີວິດປະຈໍາປີ ກໍ່ຄາດວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 311.000 ເປັນ 400.000 ຄົນ.2 ກໍລະນີເສຍຊີວິດສ່ວນໃຫຍ່ເກີດຂຶ້ນໃນປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບຕໍ່າ ແລະ ປານກາງ ຫາ ຕໍ່າ ເນື່ອງຈາກການເຂົ້າເຖິງການປ້ອງກັນ, ການກວດຫາເຊື້ອ ແລະ ການປິ່ນປົວມະເຮັງປາກມົດລູກໃນປະເທດດັ່ງກ່າວຍັງມີບໍ່ພຽງພໍ.
ໃນເດືອນພະຈິກ 2020, ອົງການອະນາໄມໂລກໄດ້ເປີດໂຕຍຸດທະສາດ ເພື່ອເລັ່ງການລົບລ້າງມະເຮັງປາກມົດລູກທົ່ວໂລກ ເຊິ່ງເປັນບັນຫາທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກ. ຍຸດທະສາດດັ່ງກ່າວໄດ້ສະເໜີ ຄາດໝາຍສໍາລັບການລົບລ້າງ ກໍ່ຄືຫຼຸດລົງໃຫ້ເຫຼືອ 4 ກໍລະນີຕໍ່ 100,000 ຄົນ, ເຊິ່ງສາມາດບັນລຸໄດ້ໂດຍການບັນລຸ 3 ເປົ້າໝາຍພາຍໃນປີ 2030 ລຸ່ມນີ້:
- 90% ຂອງເດັກຍິງໃຫ້ໄດ້ຮັບວັກຊີນປ້ອງກັນມະເຮັງປາກມົດລູກ (ວັກຊີນ HPV) ຄົບເຂັມແນະນໍາ ກ່ອນອາຍຸ 15 ປີ.
- 70% ຂອງແມ່ຍິງໄດ້ຮັບການກວດທີ່ມີປະສິດທິພາບສູງ (ເຊັ່ນ: ການກວດຫາເຊື້ອ HPV) ຄັ້ງທໍາອິດກ່ອນອາຍຸ 35 ປີ, ແລະ ອີກຄັ້ງຫນຶ່ງກ່ອນອາຍຸ 45 ປີ.
- 90% ຂອງແມ່ຍິງທີ່ກວດພົບວ່າມີເຊື້ອກ່ອນເປັນມະເຮັງປາກມົດລູກ ຫຼື ເຊື້ອມະເຮັງທີ່ຮຸກຮານ ໃຫ້ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ ແລະ ດູແລຢ່າງເໝາະສົມ.2
ຖ້າມີການຈັດຕັ້ງຍຸດທະສາດນີ້ໃນທົ່ວໂລກ ຈະສາມາດປ້ອງກັນມະເຮັງປາກມົດລູກໄດ້ເຖິງ 74 ລ້ານກໍລະນີ ແລະ ສາມາດຮັກສາຊີວິດຂອງແມ່ຍິງໄດ້ 62 ລ້ານຄົນພາຍໃນສະຕະວັດຕໍ່ໄປ.3,4
ຍຸດທະສາດດັ່ງກ່າວຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເປັນວິທີການທີ່ມີປະສິດທິຜົນ ແລະໄດ້ຮັບຄ່າຕອບແທນສູງສຸດຈາກ 95% ຂອງບັນດາປະເທດທີ່ຖືກນໍາມາສຶກສາ ແລະ ຄາດວ່າຈະໃຫ້ຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມຢ່າງມະຫາສານ ເຊັ່ນວ່າ ເມັດເງິນທຸກໆ ໂດລາ ສຫລ ທີ່ລົງທຶນໃສ່ການປ້ອງກັນພະຍາດດັ່ງກ່າວຕະຫຼອດຮອດປີ 2050 ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດກັບຄືນສູ່ເສດຖະກິດ ຈາກ 3.20 ໂດລາ ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 26.00 ໂດລາ ສຫລ ເນື່ອງຈາກມັນສົ່ງຜົນໃຫ້ມີການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງແມ່ຍິງໃນກໍາລັງງານແຮງງານ2.
ໃນ ສປປ ລາວ, ມະເຮັງປາກມົດລູກ ເປັນມະເຮັງທີ່ພົບເລື້ອຍເປັນອັນດັບທີ 4 ໃນແມ່ຍິງ. ໃນປີ 2018 ມີກໍລະນີໃໝ່ 320 ກໍລະນີ (11.4 ຕໍ່ 100.000ຄົນ) ແລະ ກໍລະນີເສຍຊີວິດ 182 ກໍລະນີ (7.0 ຕໍ່ 100.000 ຄົນ).1 ມີການຄາດຄະເນວ່າ ຖ້າບໍ່ມີມາດຕະການແຊກແຊງໃດໆ, ຈະມີແມ່ຍິງໃນ ສປປ ລາວເຖິງ 21.975 ຄົນເສຍຊີວິດຍ້ອນມະເຮັງປາກມົດລູກພາຍໃນປີ 2070 ແລະ 52.280 ຄົນ ພາຍໃນປີ 2120.3
ປະຈຸບັນ ແຜນງານການກວດກັ່ນຕອງມະເຮັງປາກມົດລູກລະດັບຊາດໃນ ສປປ ລາວຍັງບໍ່ທັນດໍາເນີນການ.5 ພາຍຫຼັງໂຄງການທົດລອງປະສົບຜົນສຳເລັດ, ສປປ ລາວ ຈະນຳເອົາວັກຊີນ HPV ເຂົ້າໃນໂຄງການສັກຢາປ້ອງກັນພະຍາດແຫ່ງຊາດພາຍໃຕ້ການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ Gavi.7ນອກຈາກນັ້ນ, ອັດຕາການຕິດເຊື້ອ HIV ຂອງແມ່ຍິງ 15-49 ປີ ແມ່ນ 0.3% ແລະ ມີປະມານ 56% ຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອ HIV ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວໃນປີ 2019.7 ແມ່ຍິງທີ່ຕິດເຊື້ອ HIV ມີຄວາມສ່ຽງສູງຕໍ່ການຕິດເຊື້ອ HPV.
ເພື່ອບັນລຸຄາດໝາຍການກໍາຈັດມະເຮັງປາກມົດລູກ, ຕ້ອງໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນງານລະດັບຊາດ ການສັກຢາວັກຊີນ HPV ແລະ ແຜນງານກວດກັ່ນຕອງ ແລະ ປິ່ນປົວພະຍາດມະເຮັງປາກມົດລູກ ພ້ອມທັງວາງແຜນໃຫ້ບັນລຸໄດ້ອັດຕາການປົກຄຸມສູງທັງສອງແຜນງານ. ນອກນັ້ນ ຕ້ອງເພີ່ມຂີດຄວາມສາມາດໃຫ້ບຸກຄະລາກອນການແພດໃນ 3 ເສົາຄ້ຳ (ການສັກວັກຊີນ HPV, ການກັ່ນຕອງ ແລະ ແລະ ການປິ່ນປົວມະເຮັງປາກມົດລູກ) ເພື່ອຮັບປະກັນຜົນສໍາເລັດໃນໄລຍະຍາວໃນເສັ້ນທາງໄປສູ່ການລົບລ້າງພະຍາດດັ່ງກ່າວ.
