ເລື່ອງລາວຊີວິດຮັກ ທີ່ມາຄຽງຄູ່ກັບສິດທິ ແລະ ທາງເລືອກ ໃນ ສປປ ລາວ

ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ – “ພວກເຮົາໂຊກດີ ທີ່ໄດ້ພົບກັນ ແລະ ເປັນຄູ່ຮັກກັນ,” ນາງວຽງສະໄໝ ກ່າວເຖິງສາມີໃໝ່ຂອງນາງ ທ້າວ ນຸກເກີ. ເລື່ອງລາວຄວາມຮັກຂອງພວກເຂົາທັງສອງ ຈະບໍ່ສວຍງາມດັ່ງໃນນິຍາຍເຊັ່ນນີ້ ຖ້າພວກເຂົາບໍ່ໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນທີ່ຖືກຕ້ອງ ເພື່ອວາງແຜນຊີວິດຕາມທີ່ພວກເຂົາຕ້ອງການ.

ຕ້ອງຂອບໃຈການບໍລິການຈາກ ໂຮງໝໍແກ້ວອຸດົມ ແຂວງວຽງຈັນ, ນາງ ວຽງສະໄໝ ກ່າວວ່າ: “ພວກເຮົາໂຊກດີ ທີ່ພວກເຮົາສາມາດວາງແຜນອະນາຄົດຂອງພວກເຮົາໄດ້ຢ່າງປອດໄພ ແລະ ມີໂອກາດໄດ້ຮັບຮູ້ຂໍ້ມູນທີ່ຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບການຄຸມກຳເນີດ ແລະ ສະຫວັດດີການຂອງພວກເຮົາ.”

ຄູ່ຮັກຄູ່ນີ້ ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກໂຄງການທີ່ສະຫນັບສະຫນູນໂດຍ UNFPA, ເຊິ່ງເປັນອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ທີ່ສົ່ງເສີມສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ, ເປັນອົງກອນທີ່ຮັບປະກັນໃຫ້ມີເສັ້ນທາງການສົ່ງຕໍ່ສໍາລັບຄູ່ຮັກ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຄໍາແນະນໍາກ່ຽວກັບສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ, ການວາງແຜນຄອບຄົວ, ການຄຸມກໍາເນີດ ແລະ ການຈົດທະບຽນພົນລະເມືອງ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບທຶນສະໜັບສະໜູນຈາກລັດຖະບານ ລຸກຊໍາບວກ ແລະ ໄດ້ສ້າງຂຶ້ນຮ່ວມກັນ ໂດຍກະຊວງພາຍໃນ ແລະ ກະຊວງສາທາລະນະສຸກຂອງ ສປປ ລາວ.

ນັບແຕ່ຕົ້ນປີ 2023 ເປັນຕົ້ນມາ, ມີຄູ່ຮັກຫຼາຍກວ່າ 500 ຄູ່ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບ ວຽງສະໄໝ ແລະ ນຸກເກີ ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກການໃຫ້ຄໍາປຶກສາແບບບໍ່ມີການຈໍາແນກ ອີກທັງຮັກສາຂໍ້ມູນເປັນຄວາມລັບ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວໄດ້ດໍາເນີນການທົດລອງຢູ່ແຂວງວຽງຈັນ ແລະ ປັດຈຸບັນໄດ້ຂະຫຍາຍໄປອີກ 14 ແຂວງ, ໂດຍໄດ້ນຳໃຊ້ແຫຼ່ງທຶນເພີ່ມເຕີມພາຍໃຕ້ການສະໜັບສະໜູນຈາກບັນດາຄູ່ຮ່ວມງານ ກໍຄື ອົງການຮ່ວມມືສາກົນ ສ.ເກົາຫຼີ (KOICA) ແລະ ອົງການ KOFIH.

Ms Viengsamai and Mr Nouker found love in each other – and are lucky to have found support with their rights and choices at a UNFPA-supported clinic in Vientiane, Laos People’s Democratic Republic © UNFPA Lao PDR/Khen Keovilay — ໂຮງໝໍເມືອງ ແກ້ວອຸດົມ ຜ່ານມາໄດ້ຊ່ວຍເຫຼືອ ຄູ່ຮັກ 500 ຄູ່ ນັບຕັ້ງແຕ່ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ, ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກອົງການUNFPA ແລະ ໄດ້ຮັບທຶນຈາກປະເທດລຸກຊໍາບວກ

ໃນອາທິດທີ່ຜ່ານມາ ຄະນະຜູ້ແທນຈາກ ລຸກຊໍາບວກ ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມໂຮງໝໍເພື່ອໄປພົບເຫັນເປັນພະຍານຢ່າງປະຈັກຕາ ເຖິງຜົນກະທົບອັນດີຈາກການບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ແລະ ການວາງແຜນຄອບຄົວ ຕໍ່ກັບປະຊາຊົນໃນລາວ. ທ້າວ ນຸກເກີ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ໜ້າ ພະນະທ່ານ Xavier Bettel, ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ແລະ ຄະນະຜູ້ແທນສະມາຊິກລັດຖະສະພາ ຂອງ ລຸກຊໍາບວກວ່າ " ຍິ່ງພວກເຮົາໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຼາຍຢ່າງຜ່ານການໃຫ້ຄໍາປຶກສາສໍາລັບຄູ່ຮັກ, ພວກເຮົາຍິ່ງມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະ ຫມັ້ນໃຈຫຼາຍຂຶ້ນເທົ່ານັ້ນ". “ໃນລະຫວ່າງການໄປໂຮງໝໍມື້ນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບວິທີການຄຸມກໍາເນີດທີ່ມີປະສິດທິຜົນໄລຍະຍາວ, ເຊິ່ງພັນລະຍາຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈະພິຈາລະນານໍາໃຊ້ ຫຼັງຈາກພວກເຮົາໄດ້ລູກຄົນທໍາອິດ. ນອກນັ້ນ, ພວກເຮົາຍັງໄດ້ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບໂພຊະນາການ ແລະ ການດູແລສຸຂະພາບທີ່ຈຳເປັນໃນເວລາຖືພາ.”

ທ່ານ Bettel ກ່າວຕື່ມວ່າ "ການລົງທຶນທີ່ດີທີ່ສຸດ ທີ່ປະເທດໃດໜຶ່ງສາມາດເຮັດໄດ້ແມ່ນການລົງທຶນໃນຄົນ ກໍຄືື ໃນດ້ານສະຫວັດດີການ, ສຸຂະພາບ ແລະ ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ." “ການຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ແລະ ສິດທິທາງເພດຂອງໄວໜຸ່ມ ແມ່ນພື້ນຖານສໍາຄັນເພື່ອບັນລຸຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ ພ້ອມທັງເປັນການວາງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ແລະ ນີ້ ກໍຄືເຫດຜົນທີ່ລຸກຊໍາບວກໄດ້ເປັນຜູ້ສະໜັບສະໜຸນມາດົນນານ ໃນການເສີມສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ລະບົບສາທາລະນະສຸກຂອງລາວຮ່ວມກັບ UNFPA.”

ຄູ່ຮັກຄູ່ນີ້ ໄດ້ສະແດງຄວາມຮູ້ບຸນຄຸນຕໍ່ປະເທດລຸກຊໍາບວກທີ່ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນໂຄງການດັ່ງກ່າວ ແລະ ໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງວິທີການທີ່ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ເຊັ່ນ: ການໃຫ້ບໍລິການທາງໂທລະສັບ ແລະ ການລົງໃຫ້ບໍລິການຊຸມຊົນແບບເຄື່ອນທີ່ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ຄູ່ຮັກ ຄູ່ຜົວເມຍ ແລະ ໄວໜຸ່ມໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນການວາງແຜນຄອບຄົວ ແລະ ຂໍ້ມູນດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະຈະເລີນພັນ ລວມໄປເຖິງ ການສະໜັບສະໜູນທີ່ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການ.

“ໄວໜຸ່ມຫຼາຍຄົນບໍ່ສາມາດໄປສຸກສາລາໄດ້, ສະນັ້ນ ການບໍລິການຕ້ອງໄປຫາເຂົາເຈົ້າໃຫ້ເຖິງທີ່. ຄູ່ຮັກຫຼາຍຄູ່ທີ່ຢູ່ກິນຮ່ວມກັນ ຍັງບໍ່ມີຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການຄຸມກໍາເນີດ ຫຼື ກ່ຽວກັບຮ່າງກາຍ ແລະ ຈິດໃຈຂອງເຂົາເຈົ້າເອງ. ພວກເຂົາເຫຼົ່ານີ້ຄວນຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດດັ່ງທີ່ພວກເຮົາເຄີຍໄດ້ຮັບຜ່ານມາ,” ນຸກເກີ ກ່າວ.

ຜູ້ຕາງໜ້າອົງການ UNFPA ປະຈຳ ສປປ ລາວ ທ່ານ ດຣ. ບາກທິຢໍ ຄາດິເຣິບ ກ່າວວ່າ: "ການໃຫ້ຄໍາປຶກສາຄູ່ຮັກບໍ່ພຽງແຕ່ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າສາມາດເລືອກ ແລະ ຕັດສິນໃຈໄດ້ຢ່າງເສລີ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນຈໍານວນລູກ, ໄລຍະຫ່າງການມີລູກ ແລະ ເວລາໃນການມີລູກເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງສຸມໃສ່ເສີມສ້າງທັກສະດ້ານການສື່ສານ, ການແກ້ໄຂບັນຫາ ແລະ ຄວາມຂັດແຍ່ງພາຍໃນຄອບຄົວຂອງພວກເຂົາ ພ້ອມທັງເສີມສ້າງຄຸນຄ່າສ່ວນບຸກຄົນ ເຊັ່ນ ການສະຫນັບສະຫນູນ ແລະ ການເຄົາລົບເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ ແລະ ການບໍ່ຍອມຮັບຄວາມຮຸນແຮງ.”

ທ່ານລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ລຸກຊໍາບວກ ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມໂຮງໝໍເມືອງ ແກ້ວອຸດົມ. ທ່ານກ່າວວ່າ "ການລົງທຶນທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ປະເທດໃດໜຶ່ງສາມາດເຮັດໄດ້ແມ່ນການລົງທຶນໃນຄົນ, ລວມທັງໃນດ້ານສະຫວັດດີການ, ສຸຂະພາບ ແລະ ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ" © UNFPA Lao PDR/Khen Keovilay

ໃນທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ຍ້ອນຄວາມໝາຍໝັ້ນຂອງລັດຖະບານລາວ ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຈາກອົງການ UNFPA ແລະ ບັນດາຜູ້ໃຫ້ທຶນສຳຄັນເຊັ່ນ ປະເທດລຸກຊໍາບວກ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ສຸຂະພາບທາງເພດ, ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ແລະ ສຸຂະພາບແມ່ກໍໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ການບໍລິການດ້ານສາທາລະນະສຸກມີຄວາມເຂັ້ມແຂງ, ຜະລິດຕະພັນຄຸມກໍາເນີດກໍມີຫຼາຍຂຶ້ນ, ການລົງທຶນໃນການສ້າງຄວາມສາມາດ ສໍາລັບຜູ້ໃຫ້ບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບ ແລະ ຜະດຸງຄັນ ກໍໄດ້ຊ່ວຍປ່ຽນທັດສະນະຄະຕິຕໍ່ສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ. ດັ່ງນັ້ນ, ອັດຕາສ່ວນຂອງປະຊາຊົນທີ່ພຶງພໍໃຈກັບການຄຸມກໍາເນີດທີ່ທັນສະໄຫມເພີ່ມຂຶ້ນຈາກພຽງແຕ່ຫຼາຍກວ່າ 60 ສ່ວນຮ້ອຍໃນປີ 2011 ເປັນເກືອບ 75 ສ່ວນຮ້ອຍໃນປີ 2023, ໃນຂະນະທີ່ຈໍານວນແມ່ຍິງຖືພາທີ່ມາຝາກທ້ອງຢ່າງຫນ້ອຍສີ່ຄັ້ງ ເພີ່ມຂຶ້ນເກືອບສອງເທົ່າຈາກ 37 ສ່ວນຮ້ອຍໃນປີ 2011 ເປັນ ຫຼາຍກວ່າ 71 ສ່ວນຮ້ອຍ ໃນປີ 2023.

ນາງ ວຽງສະໄໝ ກ່າວຕື່ມວ່າ: “ພວກເຮົາແມ່ນຮຸ່ນຄົນທີ່ແຕກຕ່າງຈາກຮຸ່ນພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຮົາ, ດຽວນີ້ພວກເຮົາຮູ້ວ່າມີທາງເລືອກການຄຸມກຳເນີດ ແລະ ພວກເຮົາຄາດຫວັງໃຫ້ມີການບໍລິການເຫຼົ່ານີ້. ໃນອະດີດ, ພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຮົາມີລູກເຖິງ 8 ຄົນ ແລະ ມັນຍາກຫຼາຍທີ່ຈະໃຫ້ຊີວິດທີ່ມີຄຸນນະພາບດີ, ໃຫ້ການສຶກສາ, ໂພຊະນາການ, ສະຫວັດດີການ ແລະ ອະນາຄົດທີ່ດີ ໃຫ້ແກ່ລູກໆທັງໝົດໄດ້.” ລັດຖະບານປະເທດລຸກຊໍາບວກໝາຍໝັ້ນທີ່ຈະສືບຕໍ່ເປັນຜູ້ສະໜັບສະໜຸນທີ່ດີ ຕໍ່ວຽກງານທີ່ສ້າງຜົນກະທົບຂອງ UNFPA ໃນ ສປປ ລາວ ກໍ່ຄືໃນທົ່ວໂລກ ແລະ ສືບຕໍ່ລົງທຶນໃນດ້ານຊັບພະຍາກອນໂດຍສຸມໃສ່ພື້ນທີ່ ທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການຫຼາຍທີ່ສຸດ.