ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ສປປ ລາວ - ວັນທີ 11 ທັນວາທີ່ຜ່ານມາ, ລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຮ່ວມກັບ ອົງການ UNFPA, UNDP, ສະຖານທູດເຢຍລະມັນ ໄດ້ເຕົ້າໂຮມບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເພື່ອຢ້ຳຄືນ ຄຳໝັ້ນສັນຍາຮ່ວມກັນ ໃນການຢຸດຕິຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ (GBV) ພາຍໃນປີ 2030 ແລະຮັບຟັງການເຜີຍແຜ່ກິດຈະກຳ 16 ມື້ແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວ ຕ້ານຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ ໃນ ສປປ ລາວ ລະຫວ່າງວັນທີ 25 ພະຈິກ – 10 ທັນວາ 2023.
ຂະບວນການສະເຫຼີມສະຫຼອງ 16 ມື້ ປະຈໍາປີໄດ້ຖືກໄຂຂຶ້ນ ເນື່ອງໃນໂອກາດລະນຶກວັນສາກົນ ເພື່ອລຶບລ້າງຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ໃນວັນທີ 24 ພະຈິກ ທີ່ສະຖານທີ່ສໍາຄັນຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ກໍຄື ປະຕູໄຊ, ໂດຍການຈັດງານຊຸກຍູ້ເຜີຍແຜ່, ແລະ ຍ້ອມສີປະຕູໄຊ ແລະ ຕຶກອາຄານອ້ອມຮອບຫຼາຍຫຼັງ ດ້ວຍແສງໄຟໃຫ້ເປັນສີສົ້ມ. ໃນພິທີເປີດຕົວທີ່ປະຕູໄຊ ຄັ້ງນີ້, ໄດ້ມີການເຜີຍແຜ່ວີດີໂອຖະແຫຼງການຈາກ ພະນະທ່ານ ສອນໄຊ ສີພັນດອນ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ເຊິ່ງລວມເຖິງຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງປະເທດຊາດ ໃນການປ້ອງກັນ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ, ດ້ວຍການເຜີຍແຜ່ຖະແຫຼງການດັ່ງກ່າວ ຜ່ານທາງວິທະຍຸກະຈາຍສຽງ ແລະ ສື່ສິ່ງພິມລະດັບຊາດຕ່າງໆ. ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄດ້ປະກາດວ່າ, “ຮອດເວລາແລ້ວ ທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງລົງທຶນຫຼາຍຂຶ້ນໃນການປ້ອງກັນ ແລະ ແກ້ໄຂການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ” ແລະ ລວມມີການດຳເນີນການຫຼັກ 10 ຂໍ້ ເພື່ອຢຸດຕິຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ. ໃນພິທີເປີດດັ່ງກ່າວ, ທ່ານນາງ ອາລີ ວົງໜໍ່ບຸນທຳ, ປະທານສູນກາງສະຫະພັນແມ່ຍິງລາວ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທຸກພາກສ່ວນຂອງລັດຖະບານ, ຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ຈົ່ງພ້ອມກັນລົງທຶນເຂົ້າໃນວຽກງານປ້ອງກັນ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ. ທ່ານ ດຣ. ບາກທິຢໍ ຄາດິເຣິບ, ຜູ້ຕາງຫນ້າ ອົງການ UNFPA ກ່າວວ່າ "ພວກເຮົາທຸກຄົນ, ມີພະລັງທີ່ຈະສ້າງການປ່ຽນແປງ ຕາມຄວາມສາມາດຂອງຕົນເອງ. ບັນດາຂະແໜງການຂອງລັດຖະບານ, ຜູ້ໃຫ້ທຶນ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືພັດທະນາ, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ ແລະ ພາກເອກະຊົນ ມີບົດບາດທີ່ສະເພາະ ແລະ ເຈາະຈົງ ໃນການລົງທຶນໃສ່ ເພື່ອຢຸດຕິການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງແລະເດັກຍິງ.”
ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້: “ຮ່ວມກັນ! ລົງທຶນໃສ່ການປ້ອງກັນ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ”, ກິດຈະກໍາ 16 ມື້ ແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນການປຸກລະດົມຄວາມຮັບຮູ້ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໃນລະດັບຊາດແລະສາກົນ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເປັນເຈົ້າການ, ການມີສ່ວນຮ່ວມ, ການໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນການລົງທຶນ ແລະ ປະຕິບັດຕາມເສັ້ນທາງ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ ກາຍເປັນສູນ. ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງໃນປີນີ້ໄດ້ມີການເຂົ້າຮ່ວມຈາກບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືຈາກພາກສ່ວນຕ່າງໆ ກວ່າ 50 ອົງການຈັດຕັ້ງ ທັງພາກລັດ, ຄູ່ຮ່ວມມືພັດທະນາ, ອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ ແລະ ພາກເອກະຊົນ.
ກິດຈະກຳດັ່ງກ່າວໄດ້ມີການເຄື່ອນໄຫວເຜີຍແຜ່ຢ່າງຮອບດ້ານ ທັງກິດຈະກຳເຜີຍແຜ່ຊຸມຊົນໃນຫຼາຍກວ່າ 8 ແຂວງ, ຍັງມີແມ່ຍິງຈາກບັນດາຊົນເຜົ່າຕ່າງໆ, ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງພິການ ແລະ ກຸ່ມຄົນທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງເພດ (LGBTQIA+) ເຂົ້າຮ່ວມ ດ້ວຍຈິດໃຈທີ່ມຸ່ງໄປເຖິງຜູ້ທີ່ຢູ່ຫ່າງໄກທີ່ສຸດກ່ອນ. ກິດຈະກຳຕ່າງໆໄດ້ແກ່ ງານວາງສະແດງຂອງອົງການຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ, ການສົນທະນາກ່ຽວກັບການເຢາະເຢີ້ຍທາງອອນລາຍ (cyberbullying), ການປູກຈິດສຳນຶກໃຫ້ແກ່ນັກຮຽນໃນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະ ຊຸມຊົນ ພ້ອມທັງການປຶກສາຫາລືກັບນັກວິຊາການກ່ຽວກັບການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງທາງອອນລາຍຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ, ກິລາ, ສິລະປະ ນະວັດຕະກໍາ, ລວມທັງງານແລ່ນມາຣາທອນ ຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ການແຂ່ງຂັນສິລະປະ ກໍໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້ເພື່ອກະຕຸ້ນໄວຫນຸ່ມ ກ່ຽວກັບຄວາມສະເຫມີພາບລະຫວ່າງຍິງຊາຍ ແລະ ເພີ່ມທະວີການຮັບຮູ້ຂອງພວກເຂົາ ກ່ຽວກັບ ຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ (GBV) ໃນຮູບແບບຕ່າງໆ.
ນອກຈາກນີ້ ຍັງຄວນຄຳນຶງເຖິງໂຄງການລິເລີ່ມຮ່ວມມືກັນພາກໃຕ້-ຕອນໃຕ້ ຂອງບັນດາປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ (south-south cooperation) ໃນໄລຍະຂອງກິດຈະກຳ 16 ມື້ນໍາອີກ. ອົງການຮ່ວມມືສາກົນຂອງປະເທດໄທ ແລະ ອົງການ UNFPA ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມສູນໃຫ້ຄຳປຶກສາແລະປົກປ້ອງແມ່ຍິງ-ເດັກ ແລະ ໂຮງໝໍ ໃນແຂວງບໍ່ແກ້ວ. ໄດ້ມີການມອບອຸປະກອນຕັດຫຍິບ ເພື່ອການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງທາງດ້ານເສດຖະກິດແກ່ແມ່ຍິງ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງໄດ້ເປີດສູນໃຫ້ຄຳປຶກສາ ແລ ະປົກປ້ອງແມ່ຍິງ-ເດັກ ແຫ່ງໃໝ່ ສຳລັບຜູ້ລອດຊີວິດຈາກຄວາມຮຸນແຮງ ໃນແຂວງບໍລິຄຳໄຊ ແລະ ຈຳປາສັກ ໂດຍການປະກອບສ່ວນດ້ານການເງິນ ຈາກລັດຖະບານຍີ່ປຸ່ນ ແລະການສະໜັບສະໜູນດ້ານວິຊາການຈາກ ອົງການ UNFPA ຮ່ວມມືກັບອົງການ UN-Habitat. ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ ແລະການດຳເນີນງານຂອງສູນໃຫ້ຄຳປຶກສາແລະປົກປ້ອງແມ່ຍິງ-ເດັກແຫ່ງໃໝ່ ແລະ ສູນບໍລິການປະຕູດຽວສຳລັບ ຜູ້ລອດຊີວິດຈາກ ຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດ ຈະໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກພະນັກງານທີ່ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມ ແລະ ຊີ້ນຳໂດຍ ມາດຕະຖານການດຳເນີນງານ ກ່ຽວກັບການບໍລິການຊ່ວຍເຫຼືອ ດ້ານສຸຂະພາບ, ສັງຄົມ ແລະທາງດ້ານກົດໝາຍ ທີ່ຮັບປະກັນໂດຍໂຄງການ ‘ຄັນຮົ່ມ’ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ ລັດຖະບານຂອງ ສາທາລະນະລັດເກົາຫຼີ.
ເຫດການສຳຄັນອີກອັນໜຶ່ງ ໃນລະຫວ່າງການກິດຈະກຳເຄື່ອນໄຫວ ແມ່ນການເປີດຕົວບົດລາຍງານປະຈຳປີ ຄັ້ງທີ 10 ຢ່າງເປັນທາງການ ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ສົນທິສັນຍາ ວ່າດ້ວຍການລຶບລ້າງທຸກຮູບການຈຳແນກຕໍ່ແມ່ຍິງ (CEDAW) ຂອງລັດຖະບານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເມື່ອວັນທີ 27 ພະຈິກ ຜ່ານມາ, ໂດຍໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງ ຄວາມຄືບໜ້າໂດຍລວມ ແລະ ຄວາມຈຳເປັນໃນການດຳເນີນການ, ນະໂຍບາຍ ແລະຂອບກົດໝາຍ ເພື່ອສົ່ງເສີມຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງຍິງ-ຊາຍ ແລະການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ແລະການແກ້ໄຂ ຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດພາຍໃນປະເທດ.
ດ້ວຍຄູ່ຮ່ວມງານກວ່າ 50 ອົງການຈັດຕັ້ງ ໃນຂະບວນການຮ່ວມມືທີ່ນຳພາໂດຍ ອົງການ UNFPA, ຂະບວນການ 16 ມື້ຂອງປີນີ້ໄດ້ກ້າວໄປໄກກວ່າການປູກຈິດສຳນຶກ ແລະ ຄວາມສະດຸ້ງໄວ ໃນການສະໜັບສະໜູນການຮຽກຮ້ອງ ເພື່ອໃຫ້ເພີ່ມທະວີການລົງທຶນໃສ່ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ແລະ ແຜນປະຕິບັດງານແຫ່ງຊາດ ເພື່ອປ້ອງກັນ ແລະ ແກ້ໄຂຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ແມ່ຍິງ ແລະ ເດັກຍິງ.
***************
ອົງການ UNFPA ແມ່ນອົງການ ສປຊ ທີ່ສົ່ງເສີມວຽກງານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ, ເຮັດວຽກຢູ່ຫຼາຍກວ່າ 150 ປະເທດ, ລວມທັງ ສປປ ລາວ, ເພື່ອບັນລຸການເສຍຊີວິດຂອງແມ່ໃຫ້ເປັນສູນ, ການວາງແຜນຄອບຄົວທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບການສະໜອງ, ຄວາມຮຸນແຮງບົນພື້ນຖານທາງເພດເປັນສູນ.
ສໍາລັບຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ, ກະລຸນາຕິດຕໍ່: