Go Back Go Back
Go Back Go Back
Go Back Go Back

ການປ່ຽນແປງດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ນັບແຕ່ປີ 1995 ເຖິງປັດຈຸບັນ (2019)

ການປ່ຽນແປງດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ຢູ່ ສປປ ລາວ  ນັບແຕ່ປີ 1995 ເຖິງປັດຈຸບັນ (2019)

News

ການປ່ຽນແປງດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ ຢູ່ ສປປ ລາວ ນັບແຕ່ປີ 1995 ເຖິງປັດຈຸບັນ (2019)

calendar_today 23 May 2019

ຫາກເມື່ອລະບົບສຸຂະພາບມີການປັບປຸງ, ຊີວິດຂອງບຸກຄົນແລະຄອບຄົວກໍ່ຈະດີຂຶ້ນຕາມລຳດັບ. ສປປ ລາວ ໄດ້ມີຄວາມຄືບຫນ້າຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນການໃຫ້ການບໍລິການສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ຈະເລີນພັນ, ແລະເປັນ 1 ໃນ 3 ປະເທດທີ່ສາມາດບັນລຸເປົ້າຫມາຍສະຫະສະຫວັດການພັດທະນາ ທີ 5 ຄື ການຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາການຕາຍຂອງແມ່ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ 18 (SDGs) ທີ່ມີຈຸດປະສົງເພື່ອ "ບໍ່ປະຖິ້ມໃຜຢູ່ເບື້ອງຫລັງທີ່ເຫຼືອຢູ່ 11 ປີ, ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, ບາງປະເທດຍິ່ງຕ້ອງຮີບຟ້າວເພື່ອໃຫ້ບັນລຸເປົ້າຫມາຍດັ່ງກ່າວ. ເຮົາມາເບິ່ງຄວາມຄືບຫນ້າທີ່ເກີດຂື້ນໃນປະເທດລາວນຳກັນ ແລະ ສິ່ງໃດທີ່ຍັງຄົງຄ້າງ ແລະ ຕ້ອງການການເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງຮີບດ່ວນ.

 

ການເກີດຂອງແມ່: ໃນປີ 1995, ແມ່ຍິງໂດຍສະເລ່ຍ ຢູ່ ສປປ ລາວ ຈະມີລູກ 5.8 ຄົນປັດຈຸບັນ, 25 ປີຂອງການຂະຫຍາຍຕົວຂອງການວາງແຜນຄອບຄົວແມ່ຍິງໂດຍສະເລ່ຍມີລູກ 2.7 ຄົນ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຜູ້ທຸກຍາກ, ຄົນທີ່ມີຄວາມຮູ້ຫນ້ອຍ, ຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນເຂດຊົນນະບົດ, ແລະ ຜູ້ທີ່ບໍ່ທັນແຕ່ງງານກໍ່ຍັງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງແຜນການຄອບຄົວໄດ້ງ່າຍ. ຄວາມຕ້ອງການທີ່ຂາດການສະໜອງວາງແຜນຄອບຄົວແມ່ນຢູ່ທີ່ 11% ສໍາລັບແມ່ຍິງໄວຈະເລີນພັນທີ່ແຕ່ງງານແລ້ວ ແລະ 75% ສໍາລັບແມ່ຍິງ 15-19 ປີ ທີ່ຍັງໂສດ!

 

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍ SDGs  ດ້ານການວາງແຜນຄອບຄົວຢູ່ ສປປ ລາວ:  ການເລັ່ງຄວາມພະຍາຍາມຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຜ່ານການລົງທຶນທີ່ສູງຂຶ້ນໃນການຊື້ຢາຄຸມກໍາເນີດ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຢາຄຸມກໍາເນີດເຂົ້າເຖິງໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນສໍາລັບແມ່ຍິງທີ່ຍັງບໍ່ທັນແຕ່ງງານ ແລະ ເຂດຊົນນະບົດ, ພ້ອມກັບຜູ້ຊາຍທີ່ມີຄວາມສົນໃຈໃນໃນການປ້ອງກັນ.

 

ມີການດູແລສຸຂະພາບຂັ້ນຕົ້ນ:  ໃນປີ 1995, ປະຊາກອນປະມານ 4.6 ລ້ານຄົນໄດ້ຮັບການບໍລິການຜ່ານສະຖານທີ່ບໍລິການ 533 ແຫ່ງ. ໃນປີ 2019 ສໍາລັບປະຊາກອນ 6.7 ລ້ານຄົນ ແລະ ມີສະຖານທີ່ສຸຂະພາບ 1400 ແຫ່ງ ສຳລັບ 8,500 ບ້ານ, ຊິ່ງບາງແຫ່ງກວມເອົາ 3-5 ບ້ານ, ໂດຍອີງຕາມໄລຍະທາງ ແລະ ຂົງເຂດ.

 

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍ SDGs:  ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງລະບົບສຸຂະພາບ ແມ່ນປັດໄຈສໍາຄັນສໍາລັບການບໍລິການສາທາລະນະສຸກແບບທົ່ວເຖິງ. ລັກສະນະທີ່ສໍາຄັນຂອງຄຸນນະພາບແມ່ນ ຄວາມສອດຄ່ອງລະຫວ່າງການຝຶກອົບຮົມກ່ອນການບໍລິການ, ການປັບປຸງລາຍລະອຽດຂອງວຽກງານຂອງຜູ້ບໍລິຫານທັງຫມົດ ແລະ ການຍົກລະດັບທັກສະໃນການເຮັດວຽກລວມທັງທັກສະຂອງຜູ້ຄຸມງານເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າສາມາດສະຫນັບສະຫນູນພະນັກງານວິຊາການໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຜະດຸງຄັນທີ່ລົງພື້ນຖານ.

 

ຄຸນະພາບຂອງການດູແລສຸຂະພາບຂອງແມ່: ໃນປີ 1995 ອັດຕາການຕາຍຂອງແມ່ (MMR) ແມ່ນ 650 ຕໍ່ 100,000 ການເກີດ, ຕໍ່ມາໄດ້ຫຼຸດລົງເຖິງ 206 ຕໍ່ 100,000 ການເກີດໃນປີ 2015. ສປປ ລາວ ເປັນ1 ໃນ 3 ປະເທດທີ່ສາມາດບັນລຸເປົ້າຫມາຍການພັດທະນາສະຫະສະຫວັດໃນການຫຼຸດຜ່ອນການເສຍຊີວິດຂອງແມ່.   ໃນປີ 2019 ການບໍລິການດູແລສຸຂະພາບຂອງແມ່ເບື້ອງຕົ້ນແມ່ນຟຣີ, ອັດຕາການຕາຍຂອງແມ່ແມ່ນຫຼຸດລົງ ແລະ MOH ໄດ້ນໍາໃຊ້ 5 ຜະລິດຕະພັນ ແລະ ວິທີການຄວາມເພິ່ງພໍໃຈເປັນຕົວຊີ້ວັດສໍາລັບການຮັບປະກັນຄຸນນະພາບ.

 

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍ SDG: i) ການແກ້ໄຂພາວ່ະສຸກເສີນທາງດ້ານສູດຕິສາດຂັ້ນພື້ນຖານແມ່ນຜະດຸງຄັນເປັນຜູ້ເບິ່ງແຍງ, ຕາມການສຳຫຼວດລະດັບໂລກສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ຜະດຸງຄັນຊ່ວຍຊີວິດ. ຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານການປິ່ນປົວຕ້ອງແບ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບລະຫວ່າງການແກ້ໄຂພາວ່ະສຸກເສີນ ແລະ ຂັ້ນພື້ນຖານທາງດ້ານສູດຕິສາດ, ເພື່ອໃຫ້ຜະດຸງຄັນສາມາດເຮັດໜ້າທີ່ຊ່ວຍເຫຼືອ. 

ii) ເປີດກວ້າງໃຫ້ຜູ້ໃຊ້ບໍລິການໄດ້ສະແດງຄວາມພໍໃຈ ແລະ ຄວາມຄິດເຮັດ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ຄຸນຄ່າການຮັກສາຄຸນະພາບຂອງການບໍລິການໄດ້ດີ. ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຈະເຮັດພວກເຂົາສາມາດຮູ້ ແລະ ອະທິບາຍສິ່ງທີ່ພວກເຂົາຕ້ອງການໄດ້ດີ, ໃນຂະນະທີ່ຜູ້ຮັບຜິດຊອບຈະ ໃຫ້ບໍລິການທີ່ມີຄຸນນະພາບທີ່ມີຄວາມຮູ້ດ້ານວິຊາການແລະຕອບສະຫນອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ໃຊ້ບໍລິການ.

iii) ການເສີມສ້າງທັກສະພາຍໃນສະຖາບັນ: ປັບປຸງຫຼັກສູດ ແລະ ຮັບປະກັນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບການຝຶກອົບຮົມຄັ້ງທໍາອິດ ປະກອບມີການວາງແຜນຄອບຄົວແລະການບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບທາງດ້ານການຮັກສາສຸຂະພາບທີ່ເປັນມິດກັບເຍົາວະຊົນເປັນການຮຽນຮູ້ທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບຜູ້ທີ່ມີສຸຂະພາບທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ

 

ອີງຕາມບົດລາຍງານຜູ້ມີທັກສະໃນການຊ່ວຍເກີດ (SBA) ປີ 2009 ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ຫລາຍກວ່າ 8 ໃນ 10 ການເກີດແມ່ນປາສະຈາກການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຜູ້ມີທັກສະໃນການຊ່ວຍເກີດ, ແລະ ໃນເຂດຫ່າງກຊອກຫຼີກ 9 ໃນ 10 ການເກີດແມ່ນປາສະຈາກພະນັກງານຊ່ຽວຊານດ້ານສຸຂະພາບ. ການເກີດສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນມີພີ່ນ້ອງ ຫຼື ຫມູ່ເພື່ອນ ເປັນຄົນຊ່ວຍ. ເກີດຢູ່ເຮືອນ, ແລະ ສ່ວນໃຫຍ່ຂອງພວກເຂົາຍັງເຊື່ອວ່າມັນມີຄວາມຈຳເປັນທີ່ຕ້ອງໄດ້ຮັບການດູແລທາງການແພດ.

ໃນປີ 2019 ລາວມີຜະດຸງຄັນຫຼາຍກວ່າ 1800 ຄົນ, ທີ່ເຮັດວຽກຕາມສະຖານທີ່ໃຫ້ບໍລິການ, ລວມທັງສຸກສາລາ. ເຊິ່ງມີຜົນໃຫ້ 6 ໃນ 10 ຂອງການເກີດໃນປັດຈຸບັນແມ່ນດຳເນີນໂດຍຜູ້ຊ່ຽວຊານ. 

 

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍ SDG:  ມີການຈ້າງງານຂອງຜະດຸງຄັນທີ່ຊຳນານ, ຢ່າງໜ້ອຍໃຫ້ມີ 1 ຄົນ ປະຈຳສະຖານທີ່ບໍລິການ ແລະ ຮັບປະກັນການຈ້າງງານຂອງຜະດຸງຄັນທີ່ເປັນຄົນຊົນເຜົ່າ ເພາະພວກເຂົາສາມາດສື່ສານໄດ້ກັບຄົນທ້ອງຖິ່ນ. ຕາມທຳມະດາແລ້ວ ເຮົາມີ 1400 ສະຖານທີ່ບໍລິການ ບວກກັບ ຜະດຸງຄັນປັດຈຸບັນມີ 1800 ຄົນ, ມັນຫນ້າຈະເປັນໄປໄດ້.

 

ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາສາມາດເຮັດໄດ້ດ້ວຍຕົວເອງ

 

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍ SDG:  ຖ້າຢູ່ເຮືອນຂອງທ່ານມີໄວໜຸ່ມ, ຊາຍ ແລະ ຍິງ - ເລີ່ມການສົນທະນາກັບພວກເຂົາກ່ຽວກັບຄົນຜູ້ໜຶ່ງສາມາດເກີດມາໄດ້ແນວໃດ. ຕາມຄວາມເປັນຈິງແລ້ວ, ການມີເພດສຳພັນຢ່າງປອດໄພ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບແມ່ນເກີດຂຶ້ນໄດ້ຈາກທັງໄວໜຸ່ມຍິງ ແລະ ຊາຍ. ດັ່ງນັ້ນພວກເຂົາຄວນຮູ້ຈັກ, ເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການຂອງຮ່າງກາຍຂອງພວກເຂົາໄດ້.

 

ICPD PoA (ແຜນປະຕິບັດງານຂອງກອງປະຊຸມສາກົນວ່າດ້ວຍປະຊາກອນ ແລະ ການພັດທະນາ) ໄດ້ຈັດຂຶ້ນທີ່ນະຄອນຫຼວງໄຄໂຣ ປີ1994 ແລະ ມີລັດຖະບານຈາກ 179 ປະເທດໄດ້ຮອງຮັບເອົາ, ມັນສະແດງເຖິງການຮັບຮູ້ສິດທິຂອງແມ່ຍິງໃນການຕັດສິນໃຈວ່າວ່າພວກເຂົາຈະຖືພາຕອນໃດ ແລະ ມີລູກຈັກຄົນ.....ICPD ສະໜັບສະໜູນໃຫ້ແມ່ຍິງ ແລະ ຄູ່ຜົວເມຍມີເອກະລາດໃນຮ່າງກາຍຂອງພວກເຂົາ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງສູ່ການພັດທະນາຊຸມຊົນ ແລະ ປະເທດ...ທ່ານວ່າຄົນຄວນຈະຫັນມາສົນໃຈປັນຫາເຫຼົ່ານີ້ ຫຼາຍຂຶ້ນບໍ? ພວກເຮົາຄິດວ່າ ຄວນ! ປີນີ້ພວກເຮົາສະເຫຼີມສະຫຼອງຄົບຮອບ 25 ປີຂອງ ICPD. ເຂົ້າຮ່ວມການສົນທະນາ! ກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງໃນ 25ປີກ່ອນ ມາຮອດປັດຈຸບັນ #what’schanged #ICPD@25  UNFPA@50

 

UNFPA ເຮັດວຽກເພື່ອຊ່ວຍໄວໜຸ່ມທຸກຄົນບັນລຸເປົ້າໝາຍ, ພວກເຮົາຍັງເຮັດວຽກເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການຕາຍຂອງແມ່, ຮັບປະກັນທຸກການຖືພາໂດຍສະຫມັກໃຈ ແລະ ບໍ່ແມ່ນດ້ວຍຄວາມບັງເອີນ ເຊັ່ນດຽວກັນກັບການແກ້ໄຂຄວາມຮຸນແຮງທາງເພດ ແລະ ການປະຕິບັດທີ່ເປັນອັນຕະລາຍ. #Noi2030 #ICPD25,  #UNFPA50