ຜົນກະທົບໄລຍະຍາວຂອງໂຄວິດ19ແມ່ນມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະແມ່ນເສດຖະກິດສັງຄົມ,ເຖິງວ່າການຕອບສະໜອງໃນການປ້ອງກັນ ແລະ ການຈັດການການແຜ່ກະຈາຍ ແມ່ນມີປະສິດທິພາບສູງ ແຕ່ຜົນກະທົບໄລຍະຍາວຕໍ່ເສດຖະກິດ,ບຸກຄົນແລະຄອບຄົວແລະຊຸມຊົນຕ້ອງຫຼຸດຜ່ອນລົງການລະບາດຂອງCOVID-19ຄາດວ່າຈະເຮັດໃຫ້ການພັດທະນາໄປສູ່ຄວາມຄືບ ໜ້າ ແລະເປົ້າ ໝາຍ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຊ້າລົງ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້'ໂລກທີ່ພວກເຮົາຕ້ອງການ'ບໍ່ສາມາດບັນລຸໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍ.ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບແລະຄວາມທຸກຍາກ ກຳ ລັງເພີ່ມຂື້ນ ແລະຊຸມຊົນ, ໂດຍສະເພາະຄົນທີ່ມີຄວາມສ່ຽງຫຼາຍທີ່ສຸດແມ່ນຕ້ອງການໃຫ້ມີການປົກປ້ອງເພີ່ມຂຶ້ນເພື່ອຮັບປະກັນຜົນໄດ້ຮັບດ້ານສຸຂະພາບ,ສັງຄົມແລະເສດຖະກິດ.
ຄວາມສາມາດໃນການກັບຄືນສູ່ສະເພີມເດີມຈາກ COVID-19 ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ພວກເຮົາຮັບຮອງເອົາແນວທາງທີ່ອີງໃສ່ຄວາມຮັບຜິດຊອບແລະຄວາມສາມັກຄີໃຫ້ເປັນນ້ຳໜຶ່ງໃຈດຽວກັນ, ແຕ່ຍັງຕ້ອງພັດທະນາຮູບແບບ
ໃໝ່ໃນການດຳເນີນການແລະພຶດຕິ ກຳ ຈາກທຸກພາກສ່ວນໃນສັງຄົມ, ລັດຖະບານ, ພາກເອກະຊົນ, ຊຸມຊົນພັດທະນາແລະສັງຄົມພົນລະເຮືອນ.
ສຸຂະພາບຕ້ອງມາກ່ອນ!
ຢູ່ສປປລາວ, ອົງການ UNFPA ສະໜັບສະໜູນລັດຖະບານແຫ່ງສປປລາວໃນການຮັກສາການບໍລິການແລະລະບົບສຸຂະພາບທີ່ຈຳເປັນໂດຍໃຫ້ບຸລິມະສິດການບໍລິການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບສຸຂະພາບທາງເພດແລະສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ,ການສະໜອງແລະການເລັ່ງການລົງທືນຢ່າງຫ້າວຫັນໃນການສ້າງແຮງງານທີ່ມີປະສິດ ພ້ອມດ້ວຍຂໍ້ມູນເພື່ອສະໜັບສະໜູນໃຫ້ກັບບັນດາຄີນິກແລະການບໍລິການທີ່ທົ່ວເຖິງ.
ນັບຕັ້ງແຕ່ ສິ້ນສຸດການ ປິດກັ້ນ, ການຝຶກອົບຮົມສຳລັບແພດພະດຸງຄັນແລະຜູ້ໃຫ້ບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບໄດ້ດຳເນີນການເພື່ອເພີ່ມຄຸນະພາບ ການເບິ່ງແຍງ ສຳ ລັບແມ່ຍິງຖືພາແລະຊາວ ໜຸ່ມ. ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ຫ້ອງການບໍລິການສຸຂະພາບທາງເພດແລະການຈະເລີນພັນໄດ້ຖືກສ້າງຂື້ນທີ່ໂຮງ ໝໍ ແຂວງແຂວງອຸດົມໄຊ. ລົດຕູ້ຄລີນິກກໍໄດ້ຂັບເຄື່ອນໄປມາຕາມຖະຫນົນ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າເຖິງໄວ ໜຸມທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ໂຮງງານແລະ ກຸ່ມອອກໂຮງຮຽນ,ຊົນເຜົ່າໃນເຂດຊົນນະບົດ ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງ
ອົງການUNFPAສະໜັບສະໜູນຄວາມພະຍາຍາມໃນການປິດຊ່ອງຫວ່າງໃນການຕິດຕາມແລະເຂົ້າເຖິງປະຊາກອນທີ່ມີຄວາມສ່ຽງໃນທຸກເມືອງໂດຍຜ່ານກິດຈະກຳທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການແບ່ງຂັ້ນຄຸ້ມຄອງ.ກຸ່ມເດັກຍິງ ນາງນ້ອຍຍັງສືບຕໍ່ຈັດຝຶກອົບຮົມທັກສະຊີວິດເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຍິງສາມາດດຳລົງຊີວິດຂອງພວກເຂົາຢ່າງມີສະຕິ. ນາຍບ້ານກໍມີບົດບາດທີ່ສຳຄັນທີ່ຈະທຳລາຍອຸປະສັກຕ່າງໆ ແລະສ້າງບັນຍາກາດທີ່ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສະເໝີພາບແລະຄວາມເຄົາລົບຈາກເພດຊາຍ
ໂທລະສັບສາຍດ່ວນແມ່ນໄດ້ຊ່ວຍເຫຼືອຊາວ ໜຸ່ມ, ແມ່ຍິງຜູ້ຖືກເຄາະຮ້າຍຈາກຄວາມຮຸນແຮງແລະປະຊາຊົນທົ່ວໄປໂດຍໃຫ້ ຄຳປຶກສາຜ່ານທາງໂທລະສັບແລະພັດທະນາການປະສານຕໍ່ເຖິງສະຖານທີ່ສຸຂະພາບຫຼືສັງຄົມ. ອົງການ UNFPA ສະ ໜັບ ສະ ໜູນ ກະຊວງສຶກສາທິການແລະກິລາເພື່ອຮັບປະກັນການຮຽນຮູ້ສຸຂະພາບແລະການຈະເລີນພັນທາງເພດ,ສິດທິໃນໂຮງຮຽນແລະສູນອົບຮົມວິຊາຊີບໂດຍຜ່ານຫຼັກສູດການສອນທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານ, ເຄື່ອງມືການສິດສອນແລະຄູທີ່ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມເປັນຢ່າງດີ.
ໂຄງການການຢຸດຕິ ຄວາມຮຸນແຮງດ້ານບົດບາດຍິງ - ຊາຍແມ່ນແນໃສ່ຄວາມຕ້ອງການຂອງແມ່ຍິງກ່ຽວກັບການບໍລິການດ້ານສັງຄົມແລະສຸຂະພາບແລະວາງເສັ້ນທາງການສົ່ງຕໍ່ຜູ້ເຄາະຮ້າຍແລະຜູ້ລອດຊີວິດຈາກຄວາມຮຸນແຮງໃຫ້ເຂົາເຈົ້າໄດ້ມີສິດທິໃນການເລືອກ,ຄວາມປອດໄພແລະການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ. ຄວາມພະຍາຍາມເຫລົ່ານີ້ຍັງຄົງຢູ່ໄດ້ກໍຍ້ອນຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງລັດຖະບານລາວໃນການບັນລຸເປົ້າ ໝາຍ ICPD25 ແລະການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຄູ່ຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ,ພາກເອກະຊົນແລະອົງການພັດທະນາເອກະຊົນ ລະຫວ່າງປະເທດ
ໃນຂະນະທີ່ໂລກເຮົາບໍ່ສາມາດຍ້ອນກັບໄປສູ່ມື້ເກົ່າໄດ້, ແຕ່ມັນສາມາດກຳນົດໃຫ້ "ໃໝ່, ດີກວ່າ, ປົກກະຕິ" ໃນການກ້າວໄປຂ້າງໜ້າໄດ້.ຊຸມຊົນຕ່າງໆຕ້ອງໄດ້ຍອມຮັບຜົນກະທົບ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຂອງ COVID-19 ແຕ່ພວກເຂົາຍັງຖືກະແຈອັນສຳຄັນໃນການປັບເສັ້ນທີ່ໂຄ້ງໃຫ້ຊື່ໄດ້, ຕອບສະໜອງຕໍ່ໂລກລະບາດແລະຮັບປະກັນການຟື້ນຕົວໃນໄລຍະຍາວ. ຄວາມພະຍາຍາມໃນການສື່ສານ, ການສົນທະນາທາງສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີ ພາບລະຫວ່າງຍິງ - ຊາຍບໍ່ໃຫ້ຖອຍຫລັງ, ຕໍ່ສູ້ກັບສິ່ງຝັງໃຈແລະຈຳແນນດູຖູກໝິ່ນປະໝາດ, ຈື່ຈຳຜູ້ທີ່ຢູ່ຊົນນະບົດແລະຖືກປະຖິ້ມໄວ້ທາງຫລັງ, ຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້ເພື່ອຈຳ ກັດວຽກງານທີ່ບໍ່ເປັນທາງການ, ເພີ່ມທະວີການສະ ໜັບ ສະ ໜູນ ເຊິ່ງກັນແລະກັນໃນຄົວເຮືອນລະຫວ່າງຊາຍແລະຍິງ ພ້ອມກັບໃຫ້ຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອວິທີແກ້ໄຂຊຸມຊົນແບບໃໝ່.
ສອບຖາມຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມໄດ້ທີ່:
ດຣ ເຕັດຣາມແຈດ ຊ່ຽວຊານດ້ານສຸຂະພາບຈະເລີນພັນຂອງໄວໜຸ່ມ, ອົງການUNFPAປະຈຳສປປລາວ
ອີເມວ: tejram@unfpa.org
ທ່ານ ນາງ ເພັດມະນີ ວິຍາເດດ, ຜູ້ຮັບຜິດຊອບຝ່າຍສື່ສານມວນຊົນ
ອີເມວ: viyadeth@unfpa.org
************
ອົງການ UNFPA ແມ່ນອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ກ່ຽວກັບ ສິດທິ ແລະ ສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ. ແມ່ນອົງກອນທີ່ເປັນຜູ້ນຳໃນການເຮັດໃຫ້ໂລກເປັນບ່ອນທີ່ທຸກໆການຖືພາມາຈາກຄວາມຕ້ອງການ, ທຸກການເກີດ ປອດໄພ ແລະ ໄວໜຸ່ມທຸກຄົນສາມາດບັນລຸທ່າແຮງຂອງຕົນ. ອົງການ UNFPA ສົ່ງເສີມສິດທິທາງດ້ານສຸຂະພາບທາງເພດ ແລະ ສຸຂະພາບຈະເລີນພັນ, ໂດຍສະເພາະ ສຸຂະພາບຂອງແມ່, ໃນຫຼາຍກວ່າ 150 ປະເທດ, ລວມທັງ ຊ່ວຍໃນການຢຸດຕິການປະຕິບັດທີ່ເປັນອັນຕະລາຍ ເຊັ່ນ ການແຕ່ງງານໃນໄວເດັກ, ແລະ ສະໜັບສະໜູນການເກັບກຳ ແລະ ວິໄຈຂໍ້ມູນປະຊາກອນ.
